Over chemsexproblematiek: geen seksverslaving

Wat chemsex precies is en met welke onderliggende problemen

“Als je eenmaal stopt met chemseks, dan staat je hele leven op de kop”, vertelt ervaringsdeskundige en behandelaar Raymond vanuit zijn ervaringen. “Ik had geen vrienden meer, kwam niet meer in de chemsekswereld. Je moet helemaal alles opnieuw leren. Leren hoe het is om opnieuw seks te hebben, om überhaupt opnieuw te flirten, weer op date te gaan.” 

Verpleegkundige en seksuologisch hulpverlener Geke reageert: “Nu zien we vaak als de verslaving eraf gaat, dat die seksualiteit zich ook wel weer gaat reguleren. Dat je wel moet leren om seks te hebben zonder drugs, maar dat het helemaal niet om een seksverslaving gaat. Dat wordt wel gedacht, maar ik zie dat helemaal niet terug. We zien nu eerder dat als men geen drugs meer gebruikt, dat mensen aanvankelijk helemaal geen seks meer hebben. Dat men niets meer doet.”

Wat is de verslaving dan wel?

“Het is echt de combinatie van chem en seks, dat is de verslaving, dus geen seksverslaving”, vertelt Geke. Raymond: “Door de drugs ga je steeds extremer gedrag vertonen. Is de drugs eraf, dan gaat de heftigheid van de zelfdestructie en hoe je seks beleeft eraf. Op basis van de drugs lijkt het een seksverslaving omdat het gecombineerd is met elkaar. En natuurlijk vraag je je dat ook af, want het enige referentiekader dat men vaak heeft, is de seks in combinatie met de drugs. Dat maakt het ook eng om te stoppen. Het is gewoon heel extreem en wat blijft daarvan over? Blijft er überhaupt van mij als persoon wat over, en ook op dat gebied? Daar begeleiden we mensen goed in.”

Waar zijn mensen bang voor als ze van de drugs af zijn? 

Geke: “Kan ik wel een erectie krijgen, is die wel stijf genoeg voor penetratie? We zien faalangst daardoor. Of de angst om geen orgasme te kunnen krijgen.” Raymond vult aan: “Vind ik wel iemand die zonder drugs seks wil? Seks en drugs samen zijn genormaliseerd in de gayscene.” Geke: "Andere angsten zijn bijvoorbeeld: ik vind mijn lijf te dik. Een laag zelfbeeld zien we veel terug.”

Opnieuw leren

Geke: “Als mensen helemaal uit gebruik zijn zie je vaak dat er dus ook eerst geen seks meer is. Dat mensen helemaal opnieuw seks leren kennen en ook weer zin leren krijgen zonder een middel te gebruiken. Dat kan angstig zijn. Daar kunnen we in de behandeling eerder op inspelen omdat je weet dat dat gaat komen. We zijn alert op; hoe gaat het dan met de seks? En wat is dan seks eigenlijk? Dan horen we vaak: nou penetratie is seks. En dat is het. Of: ik heb een orgasme en dat is seks, weet je wel. Dat het veel groter en veel ruimer is, is vaak heel ingewikkeld. Ik voerde gesprekken met een stel, mensen die werken en ook een verslaving aan 3mmc hadden. Nu ze van de verslaving af zijn, ervaren ze dat de seks niet meer zo lang duurt, dat de erectie anders is, dat het flirten anders is. Dat je opwinding anders genereert, dat moet je allemaal weer leren.”

Contact zonder seks

Raymond: “Ik weet nog wel dat een behandelaar zei: je vindt mannen bij de supermarkt. Nou, ik raakte er compleet van in paniek. Alles zit toch op datingapps? Daar haal ik mijn contacten vandaan, maar ik kreeg het advies bepaalde apps te verwijderen. Waar dan, hoe dan? Toen voelde ik echt paniek.” Geke: “We zien dat wel meer, paniek als men niet op apps kunnen die dan ook vooral seks- en druggerelateerd zijn. We adviseren cliënten -als men dit wil- om van deze apps af te gaan en wanneer men dat wil, meer ‘gezondere’ relatiegerichte apps te gebruiken.

Een heel leerproces is ook vaak voor cliënten om contact te hebben zonder seks. Dat je gewoon eens met iemand een bakje koffie kan doen of een visje eten. Laatst vroeg ik aan een man in een gesprek: ‘Kun je met hem afspreken zonder dat je seks hebt? Kan je een leuke avond hebben met wat te drinken en dan ga je weer weg. Je opgewonden voelen misschien en spanning voelen, maar dan geen seks hebben.’ Nou dat is ondenkbaar in het begin.” Raymond: “Het is standaard dat je seks hebt de eerste avond of wat, binnen een uur. Het wordt eigenlijk vaak verwacht.” 
Geke: “We merken dat dit meer genormaliseerd is in de gayscene; bij elk contact seks hebben. En dan normaliseren wij vanuit de behandeling dat dat niet per se hoeft.” Raymond: “Het is 180 graden draaien dat mensen een andere denkwijze mogen gaan ervaren, het is echt leren.” 

Eigenwaarde

Geke: “In de behandelingen horen we dat mannen hun eigenwaarde halen uit chemseks. Van de week sprak ik twee mannen die allebei zeggen: ja maar ja, ik ben heel erg gewild en dat doet iets met mij, dan voel ik mij top. Dat is een jongen van 21 en een man van in de 40. Iedereen wil me, ik voel me fantastisch.” Raymond: “Het is verweven met eigenwaarde en het is moeilijk om daar los van te komen, maar het kan wel. Wie ben je als je niet meer gewild bent of niet meer naar die seksparty’s gaat waar je altijd gevraagd wordt.” Geke: “En wat er ook mee samenhangt is dat mannen zo die eigenwaarde eruit halen dat als ze onder invloed zijn ook seks hebben met mannen die ze eigenlijk niets vinden. Dus als je 21 bent en gaat met een man van 50, bijvoorbeeld. Of dat iemand zegt: als ik uit gebruik ben, dan vind ik hem eigenlijk maar een vieze vent.” Raymond: “Je gaat over je grenzen heen. Je laat dingen gebeuren bij jezelf die je niet zou doen als je gezond bent en niet onder invloed. Je doet van alles om die aandacht te krijgen.”

Onderliggende problemen 

Het lage zelfbeeld zien ze hierbij vaker terug als een onderliggend probleem. Geke en Raymond zien mensen die eenzaamheid en leegte ervaren en problemen als trauma’s en seksueel misbruik. Raymond: “We zien ook mannen waarbij een coming out niet goed is gegaan. Ouders met een streng geloof, waardoor homoseksualiteit er niet mag zijn, slecht is. Mannen die daardoor in conflict met zichzelf komen.” Geke: “Je ziet vaak dat jonge mannen geen gezonde seksuele ontwikkeling doormaken. Al snel is er bijvoorbeeld misbruik van oudere mannen.” Raymond: “Dat is weer dat aandacht stuk; ze zien jou zitten. Dan ben je in trek. Als je al heel onzeker bent en je bent emotioneel verwaarloosd in je gezin, dan kan dat een kwetsbare plek zijn.”

Raymond is ervaringsdeskundige en behandelaar. Geke is verpleegkundige en seksuologisch hulpverlener. Zij werken in een team met allerlei disciplines samen, een FACT team. 

Herken je deze chemseksproblemen bij jezelf of bij je naaste of heb je vragen, bel anoniem met 06 2964 7918 (telefoon en WhatsApp). We zijn bereikbaar op werkdagen vanaf 08.30 tot 17.00 uur. Kijk voor meer informatie op: chemsex.nl. 

Twijfel je of je een chemseksverslaving hebt? Wij zien binnen IrisZorg mensen die 1 x in de 2 weken gebruiken tot dagelijks. Je kunt je aanmelden wanneer jij er last van hebt. 

Voor verwijzers: verwijs naar IrisZorg Arnhem. Alleen in Arnhem behandelt IrisZorg chemseksproblemen. Reikwijdte in overleg en anders verwijst IrisZorg door. 

Binnenkort is er een Lotgenotenavond voor mensen die in behandeling zijn voor hun chemseksproblemen. Ben je in behandeling, informeer dan bij je behandelaar.